Rekenen en Vergelijkingen

Uit ZaaksysteemWiki
Ga naar: navigatie, zoeken

Algemeen

Rekenen en vergelijkingen met waarden van Kenmerken kunnen op meerdere plekken in het systeem gebruikt worden, namelijk:

Zie voor een snel overzicht van de basisfunctionaliteiten de samenvatting: Rekenen en Vergelijkingen Samenvatting.

Complexiteit

Deze functionaliteit maakt het mogelijk om logica te gebruiken in magicstrings, sjablonen en de regel 'vul waarde in'. De bouwblokken an sich zijn op het basisniveau van de logica, en zijn daarmee makkelijk te gebruiken en begrijpen. Tegelijkertijd betekent dit dat met deze bouwblokken complexere logica gebouwd kan worden, en dit kan tot in het theoretisch oneindige doorgevoerd worden. Hierbij moeten beheerders waken voor toenemende kosten voor beheer van deze logica en dit niet uit het oog verliezen bij het implementeren of uitbreiden van complexere logica.

Schrijfwijze

Eenvoudige inrichtingen zijn makkelijk om te lezen, maar met complexere inrichtingen wordt het al gauw moeilijk om te overzien wat er nu precies ingericht is. Goed leesbare scripts zijn belangrijk voor de toekomstige zelf en collega's. De leesbaarheid van scripts zijn niet enkel belangrijk voor de tijdbesparing die behaald wordt in het begrijpen of opsporen van fouten. Goed leesbare scripts zijn ook heel begrijpelijk en dat stelt de beheerder in staat om op een hoger abstractieniveau naar het script te kijken, verbeteringen aan te brengen en/of complexere situaties te maken (mits nodig).

Een script kan leesbaarder gemaakt worden met onder andere correct spatiegebruik. Spaties zijn enkel van belang voor de mens; voor het systeem zijn de volgende twee scripts identiek, maar de tweede leest een stuk fijner.

show_when{or(and(voorbeeld_kenmerk*8==40,example_kenmerk=="Appel"),bbv_akkoord=="Niet akkoord")}
show_when { or( bbv_akkoord == "Niet akkoord", and( voorbeeld_kenmerk * 8 == 40 , example_kenmerk == "Appel" ) ) }

In het tweede script is ook de and() naar het einde verplaatst. Op deze manier is het minder verwarrend welke voorwaarden nu wel binnen de AND vallen, en welke enkel binnen de OR vallen.

Als meerdere medewerkers scripts maken, dan is het verstandig om een 'huisstijl' te ontwikkelen, zodat elkanders scripts leesbaarder zijn. Het is ook aan te raden om elkaars scripts goed te keuren alvorens deze in productie te nemen, zodat de collega die er met een frisse blik naar kijkt eventuele fouten kan zien of verbeteringen kan voorstellen.

Constanten

De volgende constanten kunnen gebruikt worden bij het rekenen of vergelijken:

Simpele notatie Complexe notatie Waarde
:pi constant("pi") 3.141592653...

Rekenen

Met formules kan de output aangepast worden door te rekenen met de kenmerkwaarde(n):

  • Met elk type kenmerk kan gerekend worden, zolang de waarde een correct getal is
  • Waardes die geen getal zijn worden als 0 geïnterpreteerd
  • Delen door 0 geeft geen output

Rekentekens

De rekentekens die gebruikt kunnen worden zijn:

Naam Teken Voorbeeld Output Volgorde
haakjes () 6 * ( 2 + 2 ) 24 Als eerste
keer/maal * 6 * 2 12 Na haakjes
Van links naar rechts
gedeeld door / 6 / 2 3
plus + 6 + 2 8 Na keer/gedeeld door
Van links naar rechts
min - 6 - 2 4

Voorbeelden

Onderstaand drie voorbeelden voor rekenen; één voor elke locatie waarin het toegepast kan worden. De voorbeelden worden stap voor stap uitgewerkt, waarbij telkens het onderstreepte gedeelte aangeeft welk gedeelte van de formule in de bijbehorende stap verwerkt wordt.

Stap Magicstrings Vul waarde in met formule zttscript

Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Stap 5
Resultaat

[[ voorbeeld_kenmerk + 6 / 3 * example_kenmerk ]]
[[ 4 + 6 / 3 * 2 ]]
[[ 4 + 2 * 2]]
[[ 4 + 4 ]]
[[ 8 ]]
8

5 + 4 / (3 - voorbeeld_kenmerk) * example_kenmerk
5 + 4 / (3 - 1) * 7
5 + 4 / 2 * 7
5 + 2 * 7
5 + 14
19

show_when { voorbeeld_kenmerk == 6 * (5 - example_kenmerk) }
show_when { 3 == 6 * (5 - 2) }
show_when { 3 == 6 * 3 }
show_when { 3 == 18 }
show_when { niet waar }
don't show

Afronding

De output wordt alsvolgt afgerond:

Formule Magicstrings Vul waarde in met formule zttscript
Valutakenmerk Overige kenmerken
6 / 3 2 2,00 2.00 2
5 / 3 1.6666666667 1,67 1.67 1.6666666667

Tip: Gebruik eventueel Kenmerkformatting om de getallen af te ronden op gehele waarden.

Vergelijken

Met vergelijkingen kan gecontroleerd wordt of een waarde aan een bepaalde conditie voldoet. De output is dan "1" als de conditie waar is en "" als de conditie niet waar is. In deze vergelijkingen kunnen ook berekeningen opgenomen worden.

Operators

De operators die gebruikt kunnen worden zijn:

Naam Teken Voorbeeld Antwoord Kenmerktype Opmerking
is gelijk aan == 2 + 2 == 4 Waar Alle
is niet gelijk aan != 2 + 2 != 5 Waar Alle
groter dan > 5 > 5 Niet waar Alle (waarbij de waarde een cijfer is)
kleiner dan < 1 < 1.1 Waar Alle (waarbij de waarde een cijfer is)
groter of gelijk aan >= 5 >= 5 Waar Alle (waarbij de waarde een cijfer is)
kleiner of gelijk aan <= 1 <= 1.1 Waar Alle (waarbij de waarde een cijfer is)
bevat tekst ~= "eks" in "tekst" Waar Alle Niet hoofdlettergevoelig
komt voor in in 5 in [ 1, 2, 3, 4 ]

5 in array( 1, 2, 3, 4 )

Niet waar Enkelvoudige keuze

Keuzelijst
Meervoudige keuze

Keuze kenmerken

De output van kenmerken van het type 'Enkelvoudige keuze', 'Meervoudige keuze' en 'Keuzelijst' zijn oorspronkelijk van het type Array. De 'in'-operator kan gebruikt worden om te zien of een specifieke waarde overeenkomt met één van de waarden die deze kenmerken bevatten. Omdat dit vrij omslachtig is voor de typen 'Enkelvoudige keuze' en 'Keuzelijst' die maar één waarde kunnen bevatten worden deze waarde omgezet naar het type String. Voor consistentie gebeurt dit ook met het kenmerktype 'Meervoudige keuze' waarbij waarden gescheiden worden door komma+spatie.

Samenvattend:

  • Gebruik de 'in'-operator enkel voor 'meervoudige keuze'-kenmerken
  • Gebruik alle andere operators voor alle andere kenmerktypen

Onderstaand is de exacte werking van de kenmerktypen en operators beschreven. Hier staan voor de volledigheid ook voorbeelden tussen die niet gebruikt zouden moeten worden, zodat aan de hand van dit gehele plaatje het beter te begrijpen is hoe en waarom de aanbevolen inrichtingen werken.

Voorbeelden tekstveld (en overige kenmerken)
Kenmerktype Waarde (array) Waarde (string) Vergelijking Uitkomst Toelichting
Aanbevolen Tekstveld "Appel" { tekstveld == "Appel" } Waar Controleer of de waarde gelijk is aan X
Aanbevolen Tekstveld "Appel" { tekstveld ~= "ppe" } Waar Controleer of de waarde een stuk tekst bevat dat gelijk is aan X
Tekstveld "Appel" { "Appel" in tekstveld } Niet waar De 'in'-operator kan niet gebruikt worden voor dit kenmerktype
Voorbeelden enkelvoudige keuze en keuzelijst
Kenmerktype Waarde (array) Waarde (string) Vergelijking Uitkomst Toelichting
Aanbevolen Enkelvoudige keuze [ "Appel" ] "Appel" { enkelvoudige_keuze == "Appel" } Waar Controleer of de waarde gelijk is aan X
Aanbevolen Enkelvoudige keuze [ "Appel" ] "Appel" { enkelvoudige_keuze ~= "ppe" } Waar Controleer of de waarde een stuk tekst bevat dat gelijk is aan X
Enkelvoudige keuze [ "Appel" ] "Appel" { "Appel" in enkelvoudige_keuze } Waar Hier kan beter de == operator voor gebruikt worden.
Voorbeelden meervoudige keuze
Kenmerktype Waarde (array) Waarde (string) Vergelijking Uitkomst Toelichting
Meervoudige keuze [ "Appel", "Banaan", "Citroen" ] "Appel, Banaan, Citroen" { meervoudige_keuze == "Appel" } Niet waar "Appel" is niet gelijk aan "Appel, Banaan, Citroen"
Meervoudige keuze [ "Appel", "Banaan", "Citroen" ] "Appel, Banaan, Citroen" { meervoudige_keuze == "Appel, Banaan, Citroen" } Waar Een exacte invulling kan het beste ingericht worden met de AND() functie.
Meervoudige keuze [ "Appel", "Banaan", "Citroen" ] "Appel, Banaan, Citroen" { meervoudige_keuze ~= "Banaan, Citroen" } Waar Een exacte invulling kan het beste ingericht worden met de AND() functie.
Meervoudige keuze [ "Appel", "Banaan", "Citroen" ] "Appel, Banaan, Citroen" { meervoudige_keuze ~= "el, Banaan, Ci" } Waar Niet nuttig.
Aanbevolen Meervoudige keuze [ "Appel", "Banaan", "Citroen" ] "Appel, Banaan, Citroen" { "Appel" in meervoudige_keuze } Waar "Appel" is gelijk aan één van de waarden.
Meervoudige keuze [ "Appel", "Banaan", "Citroen" ] "Appel, Banaan, Citroen" { "Appel, Banaan, Citroen" in meervoudige_keuze } Niet waar "Appel, Banaan, Citroen" is niet gelijk aan één van de waarden.

Functies

Verschillende functies kunnen toegevoegd worden aan vergelijkingen.

AND

De AND functie is 'waar' als alle voorwaarden 'waar' zijn. De voorwaarden moeten worden gescheiden door een komma.

show_when { and( waar, waar, waar ) }
show

show_when { and( waar, niet waar, waar ) }
don't show

show_when { and( niet waar, niet waar, niet waar ) }
don't show
OR

De OR functie is 'waar' als minimaal één van de voorwaarden 'waar' is. De voorwaarden moeten worden gescheiden door een komma.

show_when { or( waar, waar, waar ) }
show

show_when { or( waar, niet waar, waar ) }
show

show_when { or( niet waar, niet waar, niet waar ) }
don't show
NOT

De NOT functie is 'waar' als de voorwaarde 'niet waar' is, en omgekeerd, is 'niet waar' als de voorwaarde 'waar' is.

show_when { not( niet waar ) }
show

show_when { not( waar ) }
don't show
Functie voorbeelden

AND

show_when { and( voorbeeld_kenmerk == "Citroen", example_kenmerk * 4 == 8, beispiel_kenmerk == "Akkoord" ) }
show_when { and( "Citroen" == "Citroen", 2 * 4 == 8, "Akkoord" == "Akkoord" ) }
show_when { and( waar, waar, waar ) }
show_when { waar }
show

OR

show_when { or( voorbeeld_kenmerk == "Appel", voorbeeld_kenmerk == "Peer", voorbeeld_kenmerk == "Citroen" ) }
show_when { or( "Citroen" == "Appel", "Citroen" == "Peer", "Citroen" == "Citroen" ) }
show_when { or( niet waar, niet waar, waar ) }
show_when { waar }
show

NOT

show_when { not( voorbeeld_kenmerk == "Appel" ) }
show_when { not( "Citroen" == "Appel" ) }
show_when { not( niet waar ) }
show_when { waar }
show

AND, OR, NOT

show_when { or( niet waar, and( waar, not (niet waar), waar ), not( or ( and ( waar, waar ), niet waar ) ) ) }
show_when { or( niet waar, and( waar, waar           , waar ), not( or ( waar              , niet waar ) ) ) }
show_when { or( niet waar, waar                              , not( waar                                 ) ) }
show_when { or( niet waar, waar                              , niet waar                                   ) }
show_when { waar                                                                                             }
show

Voorbeelden

Enkele voorbeelden ter inspiratie en om de werking toe te lichten.

Magicstring: Rekenen

Een zaaktype parkeervergunning, waarin vastgelegd wordt wat de prijs van het type vergunning is en het aantal bezoekersvergunningen dat additioneel aangeschaft wordt. In het sjabloon moet de prijs per onderdeel (parkeervergunning en bezoekersvergunning) uitgesplitst weergegeven worden, plus de totaalprijs.

Voor deze implementatie kan het rekenen in magicstrings gebruikt worden, door de prijzentabel alsvolgt op te stellen:

Kenmerken in zaaktype Inrichting in sjabloon Uitkomst sjabloon
  • Prijs parkeervergunning
  • Aantal bezoekersvergunningen
Onderdeel Bedrag
Parkeervergunning [[ prijs_parkeervergunning | currency]]
Bezoekersvergunning [[ aantal_bezoekersvergunningen * 8 | currency]]
Totaalprijs [[ prijs_parkeervergunning + aantal_bezoekersvergunningen * 8 | currency]]
Onderdeel Bedrag
Parkeervergunning 60,00
Bezoekersvergunning 40,00
Totaalprijs 100,00
Voorbeeld rekenen in magicstring

Vul waarde in met formule: Rekenen

Bovenstaande is niet geheel realistisch, want het is uiteraard veel wenselijker om de prijzen van de onderdelen in de zaak zelf vast te leggen, alsmede de totaalprijs.

Voor deze implementatie zijn kenmerken nodig om de prijs in op te slaan, en regels van het type 'Vul waarde in met formule' die de waarde er in plaatsen.

Kenmerken Regels Waarden
Parkeergebied Als 'Centrum', dan Vul waarde "60,00" in 'Prijs parkeervergunning' (geen formule nodig)

Als 'Schil', dan Vul waarde in "12,00" in 'Prijs parkeervergunning' (geen formule nodig)

Als <gevuld>, dan Vul waarde in met formule (kenmerk:Totaalprijs, waarde: "prijs_parkeervergunning + prijs_bezoekersvergunningen")

Centrum
Prijs parkeervergunning 60,00
Bezoekersvergunningen Als 'Bezoekersvergunningen' = 'Ja', dan Vul waarde in met formule (kenmerk:Prijs bezoekersvergunningen, waarde: "aantal_bezoekersvergunningen * 8") Ja
Aantal bezoekersvergunningen 5
Prijs bezoekersvergunningen 40.00
Totaalprijs 100.00
Voorbeeld rekenen met regels 1/3
Voorbeeld rekenen met regels 2/3
Voorbeeld rekenen met regels 3/3

zttscript: Rekenen

Een zaaktype 'Omgevingsvergunning' waarbij er geen administratiekosten gerekend worden wanneer de totale legeskosten boven de € 50,00 uitkomen.
show_when { prijs_bouwvergunning + prijs kapvergunning + prijs_printen > 50 }

"Toon wanneer alle prijs_kenmerken samen een waarde van groter dan vijftig hebben."

Let op: De auteur is zich bewust van het feit dat dit geen praktijkvoorbeeld is.

Voorbeeld rekeken in zttscript

zttscript: Vergelijken

Een zaaktype parkeervergunning voor de volgende parkeergebieden: 'Centrum', 'Schil noord', 'Schil west', 'Schil zuid', 'Schil oost'. Voor de schilgebieden moet op het sjabloon een paragraaf voor waarden opgenomen worden.

Voor deze implementatie kan het beste een "niet gelijk aan"-vergelijking gebruikt worden:

show_when { parkeergebied != "Centrum" }

"Toon wanneer het kenmerk 'Parkeergebied' niet gelijk aan 'Centrum' is."

Let op: Voor dit voorbeeld geldt dat het veld ook getoond wordt wanneer het kenmerk 'Parkeergebied' geen waarde heeft (leeg is).

Voorbeeld vergelijken met zttscript

zttscript: Vergelijken met de in-operator (1)

Een zaaktype 'Melding openbare ruimte' waarbij er meerdere 'meervoudige keuze'-kenmerken zijn waarin een bepaalde waarde aangevinkt kan worden.
Kenmerk Opties
mor categorie Groen, Verlichting, Overlast
mor acties groen Opgeruimd, Teruggekoppeld, Schade verhaald
mor acties verlichting Gerepareerd, Teruggekoppeld, Schade verhaald
mor acties overlast Verholpen, Teruggekoppeld, Schade verhaald

In geval dat in één van deze kenmerken de waarde aangevinkt wordt, moet er een sectie getoond worden.

show_when { "Schade verhaald" in [ mor_acties_groen, mor_acties_verlichting, mor_acties_overlast ] }

"Toon wanneer de waarde 'Schade verhaald' aanwezig is in mor_categorie_groen of mor_acties_verlichting of mor_acties_overlast."
Voorbeeld rekeken in zttscript

zttscript: Vergelijken met de in-operator (2)

Een zaaktype 'Melding openbare ruimte' waarbij er een 'enkelvoudige keuze'-kenmerk is.
Kenmerk Opties
mor categorie Groen, Verlichting, Stoeptegel, Overlast, Ongedierte, Straatmeubilair

In geval van de waarden 'Groen, Verlichting, Stoeptegel, Straatmeubilair' moet er een sectie getoond worden.

show_when { "mor_categorie" in [ "Groen", "Verlichting", "Stoeptegel", "Straatmeubilair ] }

"Toon wanneer de waarde van mor_categorie aanwezig is in de waarden van de array."

zttscript: Vergelijken met meerdere voorwaarden (EN)

Een zaaktype 'Melding openbare ruimte' waarbij tekst enkel getoond moet worden wanneer de categorie 'Verlichting' is en de urgentie 'Spoed'.

show_when { [ mor_categorie, urgentie ] == "Verlichting, Spoed" }

"Toon wanneer 'mor categorie, urgentie' gelijk is aan "Verlichting, Spoed"}

Deze inrichting maakt gebruik van het feit dat 'arrays' platgeslagen worden tot 'strings'. Door de verschillende kenmerken handmatig in één array te plaatsen worden de waarden komma+spatie gescheiden in één string geplaatst voor de vergelijking.

show_when { [   mor_categorie  ,   urgentie  ] == "Verlichting, Spoed" }
show_when { [ [ "Verlichting" ], [ "Spoed" ] ] == "Verlichting, Spoed" }
show_when { [   "Verlichting"  ,   "Spoed"   ] == "Verlichting, Spoed" }
show_when {        "Verlichting, Spoed"        == "Verlichting, Spoed" }
show